Flevoland gastheer Schone Lucht Jaarcongres op Floriade

Smelik las in een eerdere nieuwsbrief van het Schone Lucht Akkoord (SLA) de uitvraag voor het gastheerschap van het jaarcongres. Vrijwel direct zag ze mogelijkheden; ze klom in de telefoon. ‘Ik nam contact op met wethouder Jan Hoek, die in Almere verantwoordelijk is voor het SLA, maar óók voor de Floriade. Daar hebben we het onder meer over Growing Green Cities; verstedelijking vormgeven met een groene en blauwe omgeving en een schone lucht.’

Ideale combinatie

Kortom: een ideale combinatie tussen de Floriade en het Schone Lucht Jaarcongres. ‘Het is leuk om het congres naar Flevoland en Almere te halen. De organisatie doen we samen en ook met het ministerie. De Floriade is een wereldtuinbouwtentoonstelling, maar het onderwerp van dit jaar is breder. Namelijk groene steden. Hoe zorg je dat je groene steden ontwikkelt? Bij Almere is er niet alleen een terrein met paviljoens van deelnemers, maar er wordt een complete wijk gebouwd.’

‘Een wijk die ook blijft bestaan. Ze beginnen de wijk met het kweken van bomen – daar gaan ze huizen tussen zetten. Een gekanteld idee, met een groene omgeving, veel stadslandbouw en dus schonere lucht, want daar zorgen de bomen voor. Zo laat je zien dat je verstedelijking niet alleen met stenen doet, maar in balans met de omgeving. En dat is één van de thema’s van de Floriade.’

Relatief schone lucht

De gemeente Almere is de enige gemeente in haar provincie die is aangesloten bij het SLA. Smelik vindt dat jammer maar ziet wel lichtpunten. ‘Ik heb met wethouders van alle gemeenten hierover gesproken en ik zie dat iedereen de hoofdlijnen ondersteunt. Maar ze constateren ook dat er in Flevoland vergeleken met de Randstad geen urgent probleem is; wij hebben relatief schone lucht. Daarom vinden ze het lastig om het hele akkoord te omarmen. Als ze iets ondertekenen, willen ze ook leveren.’

Er speelt nog een probleem mee bij gemeenten, stelt de gedeputeerde, en dat heeft te maken met capaciteit in de gemeentelijke organisatie. ‘Het is lastig om medewerkers uit de arbeidsmarkt aan te trekken op het gebied van milieu en duurzaamheid.’ Vandaar de lagere prioriteit voor SLA in Flevoland. Smelik ziet verschillen per gemeenten. ‘Sommige onderdelen zijn niet van toepassing, of minder. In Zeewolde is houtstook bijvoorbeeld wel een probleem en daar willen ze ook wel wat tegen doen. Maar de gemeente Urk vindt dan weer dat de gemeente geen dwingende maatregelen kan opleggen, de energieprijzen zijn al zo hoog.’

Citizen science

‘Onze taak is gemeenten bij elkaar brengen, ze inspireren en faciliteren. We gaan natuurlijk niet op de stoel van de gemeente zitten, het is hun mandaat. We kunnen wél informatie verstrekken over het belang van schone lucht, het terugdringen van fijnstof.’ Bewustwording creëren bij de burger, dat kan ook. ‘Concreet willen we dat doen door samen met burgers de lucht te meten. Citizen science. De kwaliteit van de lucht hangt samen met het weer, de wind, of het houtstookweer is, aan het verkeer. Verschillende factoren.’

Schone lucht is voor Flevoland een speerpunt. ‘En we hebben ook een schone lucht, zeker in de polders. In Lelystad en Almere zijn wat mindere plekken, met vooral veel verkeer. We willen de kwaliteit graag behouden en als het kan verbeteren. We hebben een duurzaam mobiliteitsplan, waarin we samenwerken met de vervoerregio. Onder meer door te investeren in de laadpalenstructuur. En we hebben in Marknesse het mobiliteitscentrum MITC, waar we smart mobility stimuleren en onderzoek doen naar slimme mobiliteit met minder uitstoot. We willen de provincie ontwikkelen, maar we willen die schone leefomgeving niet kwijt.’