Handhaving zonder dwang succesvol in Oss

Bedrijven zonder Omgevingsvergunning milieu

A- en B-bedrijven uit het Activiteitenbesluit zijn organisaties en bedrijven die geen Omgevingsvergunning Milieu nodig hebben.
'Die bedrijven controleert de omgevingsdienst niet zo vaak, want er schuilt weinig risico. Met name A-bedrijven voeren niet zulke milieubelastende activiteiten uit. Maar juist bij bedrijven en organisaties die geen milieuvergunning nodig hebben, valt wél veel energiewinst te halen. Het zijn bijvoorbeeld kleine productiebedrijven, schoolgebouwen of kantoren. Het is wettelijk bepaald dat deze organisaties allemaal energiebesparende maatregelen moeten nemen met een terugverdientijd van minder dan vijf jaar. Wij hadden de indruk dat dat niet gebeurde', zegt Dennis van der Linde.

Geen dwang

Zijn afdeling Vergunning, Toezicht en Handhaving (VTH) had nog een ongebruikt budget van 50.000 euro staan voor de Omgevingsdienst. Dennis besloot dit te benutten om versneld een plusje te zetten bij de handhaving energiebesparing industrie.
Dennis van der Linde: 'We besloten dit anders aan te pakken dan gewoonlijk. Geen dwang. Geen eis dat maatregelen binnen zes weken na controle genomen moeten worden. Geen bedrijfssluiting als het niet gebeurt. We wilden niet focussen op de procedure, maar op het resultaat, dat de energiebesparing daadwerkelijk tot stand kwam.'

Halve windmolen

Gemeente Oss sprak met Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) adviserend toezicht af. 'Een toezichthouder van ODBN, met veel kennis van zaken, wist ondernemers razendsnel te enthousiasmeren. Natuurlijk moesten ze investeren, maar hij kon zo voorrekenen dat ze die investering binnen vijf jaar terugverdienen. Hij bezocht in 2018 en 2019 25 bedrijven en organisaties in Oss. Binnen een jaar voerden deze een pakket maatregelen door waarmee net zoveel energie bespaard wordt als een halve windmolen gemiddeld per jaar oplevert.' Met de natte vinger: ongeveer evenveel energie als duizend huishoudens jaarlijks verbruiken.

Regiobreed vervolg

Dat vroeg om een vervolg. Oss legde de vraag voor aan ODBN om hiermee de boer op te gaan. ODBN deed deze zomer aan alle gemeenten in het werkgebied het aanbod om de komende negen jaar op deze manier te handhaven op energiebesparing Energie. Het is nog niet bekend welke gemeenten van het aanbod gebruik gaan maken, maar Oss zeker, al moeten de kosten van 50.000 euro per jaar officieel nog goedgekeurd worden. 'Het komt uit onze koker', lacht Dennis.

Extra gezondheidswinst

Oss is zeker niet de enige gemeente die energiemaatregelen in het DUP voor schone lucht heeft opgenomen. Energie besparen betekent minder fossiele brandstof verbruiken en dat zorgt voor minder NOX en fijnstof in de lucht.
Veel maatregelen uit het Klimaatakkoord hebben een brede overlap met het Schone Lucht Akkoord. Volgens een voorzichtige berekening zorgen klimaatmaatregelen in 2030 voor een gezondheidswinst van ongeveer 2,2 procent van de huidige ziektelast veroorzaakt door luchtverontreiniging. Dit is extra gezondheidswinst ten opzichte van wat met de uitvoering van het bestaande luchtbeleid al bereikt wordt.