Reactie staatssecretaris over behalen van de nieuwe WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit

Gepubliceerd 10 oktober 2022

Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft een reactie gegeven op vragen van de Tweede Kamer over het behalen van de nieuwe WHO-advieswaarden voor de luchtkwaliteit. De staatssecretaris werkt aan een plan om stapsgewijs toe te werken naar de WHO-advieswaarden. Daarbij wordt ook gekeken naar de haalbaarheid van maatregelen.


Aanleiding

Er zijn sinds 2005 nieuwe gegevens beschikbaar gekomen over de schadelijkheid van stoffen zoals fijnstof en stikstofoxiden. De Wereld gezondheidsorganisatie (WHO) heeft daarom in september 2021 de advieswaarden voor de luchtkwaliteit aangescherpt. Als Nederland deze nieuwe advieswaarden wil halen, moet de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden verder omlaag. Het RIVM heeft onderzocht welke extra maatregelen nodig zijn om in 2030 de nieuwe WHO-advieswaarden in heel Nederland te halen. Uit dit onderzoek blijkt dat de nieuwe advieswaarden alleen met een ingrijpend pakket aan maatregel in 2030 gehaald kan worden.

Kern reactie staatssecretaris

De staatssecretaris vindt het belangrijk om stapsgewijs naar de nieuwe WHO-advieswaarden toe te werken, maar dat 2030 niet haalbaar is. Ook is het onwenselijk om eenzijdig vanuit Nederland de WHO advieswaarden als norm in regelgeving vast te stellen. De staatssecretaris verkent welke aanvullende gezondheidswinst in Nederland nog kan worden gerealiseerd met het Schone Lucht Akkoord en zet in op een aanscherping van de Europese richtlijn luchtkwaliteit. Het streven is om eind 2023 bij het vaststellen van de SLA uitvoeringsagenda 2024-2030, op te nemen in welk tempo, en met welke tussenstappen, Nederland toe kan werken naar de WHO-advieswaarden. Daarbij wordt gekeken of  maatregelen voor overheden, huishoudens en bedrijven haalbaar zijn.

Europese richtlijn luchtkwaliteit

Nederland zal zich sterk maken voor aanscherping van de Luchtkwaliteitsrichtlijn omdat de huidige Europese normen hoger liggen dan de WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit. Ook zal Nederland bij de Europese onderhandelingen aandringen op een aanpak waarin de gezondheidswinst centraal staat, zoals Nederland met het Schone Lucht Akkoord heeft gedaan. Aanscherping van de Richtlijn is van belang om ervoor te zorgen dat ook omringende landen de emissies substantieel dalen. Dit zal ook bijdragen aan een verbetering van de luchtkwaliteit in Nederland. Naar verwachting brengt de Europese Commissie eind oktober 2022 het voorstel voor de herziening van de Luchtkwaliteitsrichtlijn uit. De besluitvorming neemt vervolgens naar verwachting nog ongeveer twee jaar in beslag.

Stikstof aanpak en luchtkwaliteitsbeleid

De stikstofaanpak en het luchtkwaliteitsbeleid moeten vanuit gezondheidsperspectief zo goed mogelijk op elkaar aansluiten. De stikstofmaatregelen worden daarom betrokken bij de verkenning naar aanvullende maatregelen om toe te werken naar de WHO-advieswaarden.

Meer informatie