Subsidiemogelijkheden voor VTH met specifieke uitkering

Een specifieke uitkering aanvragen kan voor alle thema’s en voor verschillende soorten projecten. Mogelijkheden bij pilotprojecten zijn bijvoorbeeld:

• regionale samenwerkingsprojecten (samenwerking op VTH voor alle thema’s)
• toezicht en handhaving voor luchtemissies bij mobiele werktuigen
• industrie - vergunningverlening, toezicht en handhaving
• landbouw – vergunningverlening, toezicht en handhaving

Ook voor andere projecten zijn er mogelijkheden om SpUk-subsidie aan te vragen. Op deze pagina leest u die mogelijkheden en praktijkvoorbeelden. Ook staan er links voor informatie en vragen.

VTH bij thema's van het Schone Lucht Akkoord

Voor meerdere thema’s binnen het Schone Lucht Akkoord (SLA) speelt vergunningverlening, toezicht en handhaving een rol. Zo wordt onder andere binnen het thema landbouw gewerkt aan een landelijke aanpak om toezicht op veehouderijen te intensiveren. Binnen het thema industrie wordt nagegaan waar en hoe gemeenten en provincies toezicht en handhaving kunnen versterken om te zorgen voor minder emissie. Binnen het thema houtstook wordt gewerkt aan een stappenplan voor gemeenten om op te treden bij overlast door houtstook.

Gemeenten en provincies zijn verantwoordelijk voor de vergunningverlening, het toezicht houden op en de handhaving van regels die aan bedrijven zijn gesteld op het gebied van milieu, gezondheid en veiligheid. Een aantal van deze taken voeren omgevingsdiensten uit. Voor verschillende SLA-thema’s – waaronder mobiliteit, mobiele werktuigen, landbouw, houtstook en binnenvaart en havens – blijkt dat omgevingsdiensten, gemeenten en provincies niet in alle gevallen over voldoende capaciteit, kennis en middelen beschikken om het SLA uit te voeren op het gebied van VTH. Deze situatie kan verbeteren door gemeenten en omgevingsdiensten te ondersteunen bij kennisontwikkeling en innovatieve maatregelen. Hiervoor kan geld uit de specifieke uitkering voor het SLA worden benut.

Wat is SpUk? Waar kan SpUk voor worden ingezet?

De SpUk SLA is bedoeld om decentrale overheden die het Schone Lucht Akkoord hebben ondertekend, financieel te ondersteunen bij de uitvoering van het Schone Lucht Akkoord. Het gaat om projecten en maatregelen die zorgen voor schonere lucht en gezondheidswinst in Nederland. Het budget van de SpUk voor 2022 bedraagt € 10 miljoen en de openstelling is van 1 april tot en met 1 oktober 2022 17.00 uur.

Gemeenten en provincies kunnen de subsidie aanvragen voor 3 typen projecten:

• emissieverlagende projecten
• pilotprojecten
• overige projecten

Hoe SpUk SLA inzetten voor VTH?

Overige projecten

Onder overige projecten vallen projecten die zich richten op innovatieve maatregelen, kennisontwikkeling, advies, training en communicatie- of participatieactiviteiten. Bijvoorbeeld projecten waarin nieuwe technieken of sociale innovaties worden toegepast of onderzoeken, verkenningen of inventarisaties worden uitgevoerd. Hieronder valt ook training of scholing, zoals bevoegd gezag of medewerkers van omgevingsdiensten trainen in handhaven en scherper vergunnen.

Pilotprojecten

In de uitvoeringsagenda van het Schone Lucht Akkoord staan pilots genoemd. Voor die pilots kunnen gemeenten en provincies in 2022 cofinanciering via de SpUk aanvragen. Er zijn 2 typen pilots:

• pilots waarover is afgesproken dat een of meerdere specifieke partijen deze uitvoeren. Hiervoor kan alleen deze partij een rijksbijdrage aanvragen (‘specifieke pilot’)
• pilots met open inschrijving. Hiervoor kunnen alle partijen uit het Schone Lucht Akkoord een aanvraag indienen (‘open pilot’)

Er zijn 4 open pilots waarin VTH een rol speelt en waarvoor SpUk-geld kan worden aangevraagd

• Regionale Samenwerking Schone Lucht: pilots om kleinere gemeenten te ondersteunen bij een effectieve uitvoering van luchtmaatregelen. Deze pilots moeten gericht zijn op nieuwe projecten of op aanvullende activiteiten binnen bestaande initiatieven. Een gemeente of provincie organiseert in zo’n pilot voor meerdere gemeenten in de regio activiteiten. Hierin kunnen activiteiten worden opgenomen om de inzet te versterken van omgevingsdiensten bij het opstellen en uitwerken van luchtkwaliteitsplannen en bij beter toezicht en handhaving voor bijvoorbeeld emissiearme stallen, houtstook, industrie, binnenvaart en havens, mobiele werktuigen.
• Toezicht en Handhaving Luchtemissies bij Mobiele Werktuigen: projecten gericht op het ontwikkelen van kennis en instrumenten,  voor het toepassen van toezicht en handhaving bij de inzet van schonere mobiele werktuigen. Denk hiervoor bijvoorbeeld aan bouwmaterieel, generatoren, et cetera.
• Industrie – vergunningverlening en handhaving: pilots gericht op kennis over vergunningverlening en handhaving. Projecten moeten erop gericht zijn om aan de onderkant van de BREF-range te vergunnen. Dat kan bijvoorbeeld een project zijn om vergunningverleners, toezichthouders en handhavers op te leiden. Of een project om de vergunningverlening van installaties die als voorbeeldcase dienen, inhoudelijk te ondersteunen.
• Landbouw – vergunningverlening, toezicht en handhaving: pilots gericht op het versterken van vergunningverlening en/of toezicht en handhaving . Bijvoorbeeld door VTH-medewerkers op te leiden of door de Omgevingswet op het gebied van VTH door te vertalen naar de mensen die ermee moeten werken.

Samenwerking

Voor zowel overige projecten als pilotprojecten is het mogelijk om in een samenwerkingsverband een aanvraag te doen. Dit kan helpen om de kosten en tijd te verdelen over meerdere partijen. Dit stelt ook kleinere gemeenten in staat  om een SpUk-aanvraag te doen. De samenwerkende partijen moeten een penvoerder kiezen die de aanvraag doet, voor de communicatie zorgt en namens het verband de uitkering ontvangt en verdeelt.

Financiële grenzen

Per project moet een bedrag van minimaal € 25.000 worden aangevraagd. Voor overige projecten kunnen aanvragers maximaal € 100.000 per project krijgen, voor pilots € 500.000. Voorwaarde is dat zij voor eenzelfde bedrag cofinancieren. 1 partij mag meerdere aanvragen indienen voor een maximum van € 1,5 miljoen aan toegekende uitkeringen per partij.

Voorbeelden en inspiratie

Voorbeelden van VTH-activiteiten waarvoor gemeentes en provincies SpUk-geld kunnen aanvragen, zijn:

• training/opleiding van directie, management en (VTH)-medewerkers van provincie, gemeente en omgevingsdiensten, gericht op bijdragen aan beter toezicht, handhaving en scherper vergunnen
• onderzoek naar vergunningenbestand. Denk onder meer aan het in kaart brengen van:
  • de actualiteit van de vergunningen
  • de omvang van de emissie
  • mogelijkheden tot reductie
• onderzoek, inkoop van instrumenten en kennisproducten en activiteiten voor toezicht en handhaving bij overlast door houtstook en voor de pilot stookverbod bij stookalert
• inzet van sensoren, (meet)instrumenten en dataprojecten voor controle en toezicht op praktijkemissies
• activiteiten voor toezicht bij aanbestedingen. Bijvoorbeeld om te controleren of de vaartuigen, voertuigen en werktuigen zo schoon zijn als in het contract is afgesproken. Of onderzoek en activiteiten voor de ontwikkeling van toezicht.
• inkoop van kennis bij het vergunningsverleningsproces (op juridisch, technisch of economisch vlak). Denk aan:
  • second opinion bij het beoordelen van technische informatie van emissiereducerende maatregelen
  • kosteneffectiviteitsberekening beoordelen
• met doelvoorschriften werken bij de vergunningverlening waarbij gebruik wordt gemaakt van de experimenteerruimte van de Crisis- en herstelwet
• de Omgevingswet vertalen op het gebied van VTH

Toegekende VTH-projecten in 2021

De SpUk is in 2021 al eerder ingezet voor VTH, bijvoorbeeld in:

• provincie Groningen: inzet van de landsadvocaat om de aanvraag van energiebedrijf RWE onder voorwaarden te vergunnen volgens de 'scherper vergunnen'-denklijn uit het SLA
• provincie Zeeland: inventariserend onderzoek om in de vergunning de allerschoonste best beschikbare technieken (BBT) te eisen. Het gaat om een inventarisatie wat de potentiële emissiereductie kan zijn, welke middelen en tijd de provincie vrij moet maken om dit te realiseren en wat – in het kader van monitoring – de nulsituatie is.
• gemeente Amsterdam: handhavingsactiviteiten om te controleren op de uitstoot van generatoren
• gemeente Utrecht: onderzoek naar de manier waarop de gemeente controle van de emissieklasse bij bouwmateriaal juridisch en praktisch vorm kan geven

Aan de slag en contact

Heeft deze toelichting u geïnspireerd om ook SpUk-middelen aan te vragen voor een project in het kader van VTH? Start nu met het opstellen van uw aanvraag! Meer informatie over de regeling vindt u op de website van RVO over de Specifieke Uitkering Schone Lucht Akkoord.

Om een SpUk-aanvraag in te dienen, stelt u een projectplan en een begroting op. Voor de begroting kunt u het ‘format begroting SpUk Schone Lucht Akkoord 2022’ gebruiken. U vindt dit document op de website van RVO. Daar kunt u ook uw aanvraag, projectplan en begroting indienen.

Voor vragen over een SpUk-aanvraag kunt u contact opnemen via spuksla@rvo.nl

Voor vragen over de mogelijkheden binnen verschillende thema’s kunnen deelnemende gemeenten en provincies contact opnemen met de thematrekkers. De contactgegevens van de thematrekkers vindt u op de thema pagina’s van de samenwerkruimte (inlog nodig). Ook kunt u contact opnemen via schoneluchtakkoord@minienw.nl.