Bestuurdersconferentie 5 april, een terugblik

Welkom door Rob van Muilekom

Dagvoorzitter Astrid Feiter en gedeputeerde van de provincie Utrecht en stuurgroeplid Rob van Muilekom openen de bijeenkomst. Vervolgens werd er een aantal presentaties gegeven.

Houtstook

Tobias van Elferen, wethouder van de gemeente Nijmegen, hield een pitch over de Nijmeegse aanpak van houtstook. Linda van Berkel van Rijkswaterstaat vertelde over de aanzienlijke bijdrage die houtstook heeft aan de luchtvervuiling in Nederland. Daarnaast lichtte zij het aanvragen van een Specifieke Uitkering (SpUK) toe voor 2 nieuwe pilots: het verwijderen van rookkanalen en luchtmetingen bij houtstook. Er kwam een discussie los tussen voor- en tegenstanders van een stookverbod bij slechte weersomstandigheden. Vraag was waar de bevoegdheid ligt voor het stellen van een stookverbod (bij gemeenten of bij het rijk).

Monitoring en uitvoeringsplannen

De stand van zaken voor het aanleveren van decentrale uitvoeringsplannen werd toegelicht door Barbara van Gulick van Rijkswaterstaat. Dit jaar hebben 83 gemeenten hun plan ingeleverd, van 14 SLA-deelnemers mist nog een uitvoeringsplan. Zij gaf ook een toelichting op de monitoring van het Schone Lucht Akkoord. En ze liet de mogelijkheden van het dashboard zien voor het opdoen van concrete suggesties over maatregelen en aanpakken.

Nieuwe grenswaarden luchtkwaliteit

Rob Maas van het RIVM gaf een toelichting op de nieuwe grenswaarden voor de gemiddelde jaarconcentraties van PM_2,5, PM₁₀ en NO₂ die zijn voorgesteld door de Europese Commissie. Hij vertelde dat die grenswaarden haalbaarder zijn dan de nog scherpere nieuwe WHO-advieswaarden. De WHO-advieswaarden leveren natuurlijk wel meer gezondheidswinst op. Voor het overal realiseren van de voorgestelde NO₂ grenswaarde is extra beleid nodig. In een korte vragenronde vroegen meerdere bestuurders naar mogelijkheden voor het verlagen van de maximumsnelheid op snelwegen langs stedelijk gebeid zoals bijvoorbeeld 100 km/u-wegen naar 80 km/u. Vanuit de VNG kwam de zorg ter sprake over het aanscherpen van de grenswaarden per 2030 onder meer vanwege de bouwopgaven.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen

Vervolgens kwam staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Vivianne Heijnen, aan het woord. Ze vertelde dat we tempo moeten blijven maken met het Schone Lucht Akkoord, omdat luchtvervuiling jaarlijks nog veel te veel slachtoffers eist. Ze benadrukte het belang van samenwerking met de aanpak van de dossiers klimaat en stikstof. Ander onderwerpen waren de aangescherpte WHO-advieswaarden en de scherpere EU-grenswaarden. Daaruit spreekt urgentie om met het Schone Lucht Akkoord stappen te zetten. Ook keek ze vooruit naar de nieuwe uitvoeringsagenda 2024-2030. Ze bedankte de aanwezige bestuurders voor hun inzet tot nu toe.

Panelgesprek met wethouders

Daarna werd in het panelgesprek met de staatssecretaris, wethouder van gemeente Utrecht Eva Oosters en wethouder van gemeente Barneveld Bennie Wijnne, erkenning uitgesproken voor het verhaal van de staatssecretaris over het realiseren van beleidsdoelstellingen. De combinatie tussen het behouden van ambitie en inzetten op afgewogen en haalbaar beleid sprak aan. Ook hier werd een gesprek gevoerd over de afwegingen en opgaven die er liggen bij houtstookemissies.

Roulerende meetstations en aanpak mobiele werktuigen

Tijdens het panelgesprek hielden de provincie Noord-Brabant en de gemeente Amsterdam beide een pitch. De provincie Noord-Brabant vertelde over een project met roulerende meetstations, een burgermeetnet rondom Eindhoven Airport en een pilot m.b.t. de verbetering van combiluchtwassers (provincie Noord-Brabant). De gemeente Amsterdam vertelde over hun succesvolle aanpak om mobiele werktuigen uitstootvrij te krijgen in 2030.

Andere afdelingen betrekken

Een mooie tip van de wethouder van de gemeente Eindhoven was om binnen de gemeente collega’s van de afdeling gezondheid en van het sociaal domein te betrekken bij luchtkwaliteit en hen ook mee te nemen naar het Schone Lucht Akkoord Jaarcongres op 7 juni.

Vooruitblik nieuwe Provinciale Staten

De bijeenkomst werd afgesloten met een laatste woord van Rob van Muilekom waarin hij vooruitkeek naar de vorming van de nieuwe Provinciale Staten. Hij sprak zijn hoop uit dat zij toekomstgerichte agenda’s gaan opstellen waarin ook wordt ingezet op schone en gezonde lucht.

Sheets van de presentaties

U kunt de sheets van de  presentaties (pdf, 5.6 MB) downloaden.