Wethouder Faber (Kampen): ‘Hoe kun je tegen preventieve gezondheidszorg zijn?’
'De gezondheid van mensen is essentieel. Dat is een belangrijke drijfveer voor mij', verklaart wethouder Erik Faber van de gemeente Kampen de aansluiting van zijn gemeente bij het Schone Lucht Akkoord, in november 2024. Hiervoor was Faber wethouder van gemeente Súdwest-Fryslân. Niet voor niets is ook deze gemeente aangesloten bij het SLA, in voorjaar 2022 al.

'Alle niet-zichtbare factoren in de lucht, zoals fijnstof van houtstook of bestrijdingsmiddelen, zijn sluipmoordenaars. Je merkt het niet direct, maar op termijn kun je er echt heel ziek van worden. En er is weinig begrip voor mensen die last hebben van benauwdheid of longklachten. Dat raakt me. Dat is voor mij reden om me in te zetten voor schone lucht en anderen te overtuigen. Hoe kun je tegen gezonde lucht en brede preventieve gezondheidszorg zijn?', pleit Faber.
Data verzamelen
De komende 3 jaar gaat Kampen de luchtkwaliteit monitoren met satellietbeelden en AI. Daarmee kan de gemeente op postcodeniveau de luchtkwaliteit achterhalen en lokale bronnen van ongezonde lucht traceren. 'Ik ben er wel trots op dat wij zelf investeren in die data Wetenschappelijke onderbouwing is sowieso belangrijk. Feiten helpen in discussies met mensen die denken dat het wel goed zit als je niks meet.'
Fietsbrug
Eén van de lokale piekpunten in Kampen is de Europa Allee. Het autoverkeer loopt hier vaak vast, juist op het moment dat veel scholieren onderweg zijn. 'Voor ons reden om te besluiten hier een fiets- en voetgangersbrug aan te leggen', vertelt Faber.
STOMP
De geplande fietsbrug is onderdeel van het Mobiliteitsplan Reevedelta. En sluit aan op het Fietsplan en het Parkeerplan in Kampen. 'We hanteren in Kampen het STOMP-principe voor mobiliteit: eerst voorrang voor Stappen, dan voor Trappen, OV, deelvervoer (Mobilty as a service) en dan pas voor de Privé-auto.'
Dat uit zich ook in de autoluwe binnenstad, met parkeerruimte buiten het oude stadshart. Kampen bekijkt de mogelijkheden van een emissievrije zone in het centrum. 'We zijn een Hanzestad. Onze historische binnenstad is niet gebouwd op autoverkeer. We stimuleren hier lopen en fietsen. Om het leefbaar te houden, met gezonde lucht en ruimte voor bewegen en groen, móeten auto's zo veel mogelijk uit het stadshart.'
Houtstook verminderen
Een ander aspect waarmee de luchtkwaliteit in Kampen kan verbeteren, is houtstook verminderen. Faber: 'We mikken op meer bewustwording. In de stad zijn de ongezonde effecten van houtstook het grootst. We informeren en motiveren onder meer met de Stookwijzer-campagne om de kachel uit te laten bij ongunstige weersomstandigheden.'

ZE-schepen en trucks
Focus in het verbeteren van de luchtkwaliteit ligt in Kampen kortom in de aanpak in de stedelijke omgeving. Maar de stad is ook omringd door vaarwegen, waaronder de IJssel. Bovendien dreigt de gemeente onder een knooppunt van laagvliegroutes te komen liggen als Lelystad Airport verder open gaat. 'Wij zijn er geen voorstander van', is de onderkoelde reactie van wethouder Faber op de luchthavenplannen van de regering. 'Ik snap dat je niet overal nee op kunt zeggen, bijvoorbeeld als er noodzaak is voor meer defensieverkeer in de lucht. Maar we zijn er kritisch op, samen met een collectief van naburige gemeenten. Niet alleen vanwege de luchtkwaliteit, ook om het lawaai.'
Voor ander transportverkeer zien de ontwikkelingen er positiever uit. 'Kampen heeft vooruitstrevende ondernemers, die open staan voor elektrificeren. Wij stimuleren dat door de weg te wijzen naar subsidies, te lobbyen en pilots mee te financieren. Het eerste ZE-schip en de eerste elektrische trucks varen en rijden al vanuit Kampen.'