Meer emissiereductie bij veehouderijen bereiken

Meer emissiereductie vanwege lokale omstandigheden

Om emissies van fijnstof en ammoniak uit stallen te verlagen zijn er regels, zoals voor emissiearme stallen. Gemeenten gebruiken deze regels als ze de milieuvergunning verlenen van (uitbreidingen) van veehouderijen. Maar dit zorgt niet altijd voor de best mogelijke bescherming van het milieu. En het houdt geen rekening met lokale omstandigheden. Vaak is er voor een bedrijf meer mogelijk en is dat ook haalbaar en betaalbaar. Maar het is niet altijd makkelijk om in een vergunning strenger te zijn dan wat wettelijk minimaal verplicht is. Een bedrijf zal, logischerwijs, liever de minst dure of ingrijpende maatregelen nemen.

Opgave vanuit het Schone Lucht Akkoord

Aan de andere kant ligt er vanuit het Schone Lucht Akkoord een opgave voor gemeenten om de lucht schoner te maken. Dit is in het belang van de volksgezondheid. In bepaalde gebieden is die opgave groter dan in andere gebieden, waardoor lokaal beleid gewenst is.

Maar hoe doe ik dat?

Kan de gemeente wel strenger zijn? Welke wetsartikelen kunt u daarvoor gebruiken? Hoe onderbouwt u strengere eisen in een milieuvergunning? Hoe komt u erachter wat mogelijk is bij een bedrijf? Antwoorden op deze vragen zijn te vinden in het rapport ‘Juridische mogelijkheden om te komen tot scherper vergunnen in de veehouderij-branche’ van adviesbureau Kokx-de Voogd.

Lees het rapport via de themapagina landbouw, onder producten.

Rapport gaat in op Omgevingswet en huidig recht

De nadruk in het rapport ligt op de mogelijkheden onder de Omgevingswet. Het rapport gaat ook in op de mogelijkheden binnen het huidige recht, inclusief de recente nieuwe mogelijkheden van de Crisis en Herstelwet 21^e tranche.

Gebruik de concepttekst voor de VTH-nota

Het advies voor gemeenten is om het beleid voor strenger vergunnen op te nemen in de VTH-nota, de beleidsnota die de gemeente opstelt voor vergunningverlening, toezicht en handhaving.

Het rapport vormt de onderbouwing voor strenger vergunnen. In het laatste hoofdstuk staat een tekst die gemeenten kunnen overnemen in de VTH-nota. Daarmee legt de gemeente het scherper vergunnen vast in hun beleid. Het grote voordeel is dat de gemeente dan bij vergunningverlening naar de VTH-nota kan verwijzen. Dit geeft duidelijkheid en voorkomt willekeur. Het gemeentelijk beleid hoeft zich niet te beperken tot het scherper vergunnen van veehouderijen. Het rapport kan de gemeente ook gebruiken bij het opstellen van bijvoorbeeld decentrale omgevingswaarden in het omgevingsplan. Ook staan in het rapport de mogelijkheden voor strenger vergunnen door provincies.

Belangrijke aanbevelingen

• Maak gemeentelijk beleid over luchtkwaliteit en leg dit vast in de omgevingsvisie.
• Neem beleid op in de VTH-nota voor grenswaarden voor de emissie van ammoniak en fijnstof door veehouderijen. In het rapport is een voorbeeldtekst opgenomen.
• Ga uit van scherpe grenswaarden voor ammoniak en fijnstof en gebruik alle daarvoor beschikbare instrumenten en bevoegdheden onder de Omgevingswet. Het rapport beschrijft de wettelijke mogelijkheden.
• Overweeg om decentrale omgevingswaarden voor ammoniak en fijnstof vast te stellen in het omgevingsplan.
• Laat de veehouder aantonen (bewijslast) wáárom het eventueel niet lukt om de emissies verder te verminderen.

Aanleiding voor het opstellen van het rapport

In 2020 hebben gemeenten, provincies en het Rijk afspraken gemaakt over het verbeteren van de luchtkwaliteit in Nederland. Deze afspraken staan in het SLA. Het doel van het SLA is dat er in 2030 minder gezondheidsschade is door luchtvervuiling. Luchtvervuiling die veroorzaakt wordt door de emissies van sectoren met de meeste impact op schone lucht: (weg)verkeer, landbouw, scheepvaart, industrie, huishoudens en luchtvaart.

Ook rapport voor industrie

Voor de industrie heeft adviesbureau Kokx-De Voogd een verkenning gemaakt: Rapport resultaatgerichte waarden stellen. Daarin staat hoe overheden strenge emissiegrenswaarden kunnen stellen voor de industrie. Het rapport over de veehouderij is hier een vervolg op, specifiek voor de veehouderijbranche. Het veehouderijrapport is zelfstandig te gebruiken.