Eerste bijeenkomst nieuw Luchtmeetnet Flevoland

Het was de eerste bijeenkomst sinds Luchtmeetnet Flevoland in oktober 2024 startte met de fijnstofsensoren. 'Verkeer is een bron, met stip op nummer 1', constateert Ingrid Homoet, milieuadviseur van provincie Flevoland op basis van de meetgegevens.

'We wilden de deelnemers laten zien wat die meter aan hun huis of gebouw nou eigenlijk doet en wat we kunnen met de data die zij meten', vertelt Homoet. De provincie, het RIVM en TNO gaven presentaties over fijnstof en het meetnetwerk en er was ruim tijd voor vragen.

De uitleg over fijnstof en de analyse van de meetgegevens vonden bezoekers een goede aanvulling op het RIVM-dataportaal, waarop deelnemers aan Luchtmeetnet Flevoland de fijnstofconcentraties rondom hun woning of gebouw kunnen volgen.

13 partners

Luchtmeetnet Flevoland is een samenwerking van 13 partner: de provincie, de 6 Flevolandse gemeenten, het RIVM, TNO, Natuur en Milieufederatie Flevoland, GGD Flevoland en Ohnics, het bedrijf dat de meetkastjes levert voor bedrijven en instellingen. Deze hebben een eigen modem vanwege de eisen van bedrijfsinternet beveiliging. De provincie Zuid-Holland is ook aangehaakt, voor het subdoel: meten van fijnstof in nieuwbouwwoningen en op bouwlocaties. SPUK SLA hielp de provincie bij de financiering van het Luchtmeetnet Flevoland.

Schoner dan verwacht

Deelnemers op de bijeenkomst waren verbaasd dat de lucht in de provincie schoner is dan ze verwachtten. 'Zelf ervaar ik dat toch anders, bijvoorbeeld als ik door Almere fiets, waar ik woon', vertelde een van hen. De eerste analyses maken duidelijk dat er in de stedelijke gebieden, zoals in Almere, inderdaad meer fijnstof wordt gemeten dan bijvoorbeeld in het noorden van de provincie. In de Noordoostpolder is de lucht best schoon. Homoet vertelt wat haar opvalt in de analyses van TNO en RIVM: 'Verkeer staat met stip op 1 als bron van fijnstof. Hoe drukker het verkeer… dat is iets wat je terugziet in de metingen.'

Blinde vlekken invullen

De resultaten waren pril. Het Luchtmeetnetwerk Flevoland is sinds eind mei 2025 voor ongeveer 80 procent ingevuld. Homoet: 'We willen nog graag wat meer deelnemers in de buitengebieden. Daar liggen nog wat blinde vlekken.' Belangstellenden kunnen zich opgeven via de site van Luchtmeetnet Flevoland.

Provincie en Almere investeerden in professioneel meetstation

Vóór de start van Luchtmeetnetwerk Flevoland vorig jaar, baseerde het RIVM zich hoofdzakelijk op een meetstation van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) tussen de weilanden en akkers in Biddinghuizen. Dat kon alleen fijnstof van 10 micrometer meten.

Sinds april 2024 is er een professioneel fijnstofmeetstation bijgekomen in het centrum van Almere, dat ook fijnstof van 2,5 micrometer kan meten. De investering hiervoor heeft de provincie gedaan. De gemeente Almere stelde de grond ter beschikking.

Data op adresniveau

De 300 extra sensoren leveren data op adresniveau. Ze meten fijnstof van 10 en 2,5 micrometer, temperatuur en luchtvochtigheid. Via een wifiverbinding sturen de kastjes de data naar het RIVM-portaal. De gegevens van dit burgernetwerk voeden de modellen van RIVM en TNO voor de luchtkwaliteit.

Gezondheidsprofiel

'Er waren verschillende aanleidingen voor het luchtmeetnet. De wens van Provinciale Staten om te starten met burgerparticipatie. Een presentatie van TNO in een SLA-bijeenkomst over hoe data van inwoners bijdragen aan luchtkwaliteitsmodellen. Het nieuwe LML-station in Almere dat informatie levert over de luchtkwaliteit in het stedelijk gebied', zegt Homoet. 'Uiteindelijk hopen we dat we voldoende data verzamelen om na afloop van het project (2026) een gezondheidsprofiel luchtkwaliteit voor de provincie op te stellen.'

Ingrid Homoet zien bij de bijeenkomst? Bekijk de uitzending van Omroep Flevoland.