Terugblik op SLA participatiedag 2023
Op woensdag 29 november 2023 kwamen ruim 100 mensen naar de participatiedag van het Schone Lucht Akkoord. Daar sprak een gezelschap van burgerwetenschappers, medewerkers van overheden, bedrijven en kennisinstituten met elkaar over de stand van zaken op het gebied van citizen science en luchtkwaliteit in Nederland. Het ging vooral over de vraag hoe citizensciencemetingen een rol kunnen gaan spelen in het maken van beleid.
Workshops
In de ochtend was een van de workshops gericht op de beleving van de luchtkwaliteit en hoe je dit in kaart brengt binnen meetprojecten. De beleving van de leefomgeving wordt namelijk steeds belangrijker, ten opzichte van de gemeten waarde. Het blijkt vaak lastig om de juiste vragen te stellen om deze beleving goed in beeld te brengen. Deelnemers gingen hiermee tijdens de workshop zelf aan de slag. Dit leidde tot een aantal plannen voor het lokaal meten van de beleving van de luchtkwaliteit.
Een andere workshop ging over het uitwisselen van ervaringen met luchtkwaliteitsmetingen in participatieprojecten. Deelnemers aan deze workshop waren allemaal betrokken bij een meetinitiatief, als deelnemer of initiatiefnemer. Ze wisselden ervaringen uit over het meten zelf en het betrekken van lokale overheden. En ze spraken over de vraag wat te doen met de opgehaalde data.
Presentaties, informatiemarkt en paneldiscussie
Het middagprogramma werd afgetrapt door Joost Damen, centrumhoofd van Centrum Milieukwaliteit bij het RIVM. Daarna volgden presentaties over de impact die citizen science kan hebben en op welke manier deze impact bereikt en gemeten kan worden. Er was een update vanuit het Samen Meten-programma en een voorbeeld van samenwerking tussen een lokaal initiatief en de gemeente in Eersel.
De informatiemarkt toonde diverse meetinitiatieven. De initiatieven varieerden van het in beeld brengen van luchtvervuiling op foto's tot scholenprojecten en tools voor het analyseren van data. De markt maakte duidelijk hoeveel er gebeurt op het gebied van participatie en het meten van de luchtkwaliteit, en hoeveel energie er op dit onderwerp zit.
Rol bestuurder beperken
De dag werd afgesloten met een paneldiscussie. Het panel sprak over de manier waarop sensordata worden ingezet in lokaal beleid, en hoe verschillende overheden hiermee omgaan. Daarnaast werd er gediscussieerd over de rol van (lokale) bestuurders in participatieprojecten. Het panel adviseert: houd het project zoveel mogelijk bij de deelnemers, en beperk uw rol als bestuurder tot het faciliteren van citizen science.
Vervolg
In november 2024 wordt er weer een participatiedag georganiseerd. We hopen dat de deelnemers ook dan uit verschillende organisaties komen, zodat we het gesprek over citizen science kunnen voortzetten. Zo kunnen we blijven leren van elkaars ervaringen. En samen stappen blijven zetten op het gebied van citizen science richting een betere luchtkwaliteit.