Bouwvoorwaarden voor gebruik houtkachels
Als gemeente kunt u voorwaarden stellen aan het gebruik van kachels en materieel. Voorbeelden zijn minimale afvoerhoogte, gebruik filters, eenmalige inspectie of periodieke keuring.
Lokale bouwvoorwaarden voor gebruik
Een lokale algemene regel kan geen algemene technische bouweisen bevatten. Als een installatie voldoet aan de eisen uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), dan mag een kachel geplaatst worden. Gemeenten kunnen wel voorwaarden stellen aan het gebruik van kachels. Dit kunnen soms ook voorwaarden aan het materieel zijn.
Enkele denkrichtingen hierbij zijn:
Toegestane schoorsteenhoogtes
Als gemeenten kunt u als voorwaarde voor het gebruik van haarden en houtkachels eisen stellen aan de hoogte van de rookafvoer. Een schoorsteen die hier niet aan voldoet, mag in het werkingsgebied van deze regel niet gebruikt worden voor houtstook. Deze gebruikseis heeft als doel of oogmerk ernstige overlastsituaties voor de omgeving te beperken. Meer informatie staat op de pagina Technische bouwregels voor houtkachels van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO).
Verplichting gebruik filters
Deze denkrichting wordt soms geopperd. Er zijn elektrostatisch filters (ESP) en katalysatoren op de markt. Een ESP vangt fijnstof af en katalysatoren verminderen geuroverlast. Over de werking, levensduur, kosten, effecten en onderhoud zijn diverse publicaties verschenen.
Meer informatie staat in de volgende publicaties:
Meer inzicht in overlast houtrook door haarden en kachels, TNO (2020)
(Kosten)effectiviteit en toepasbaarheid maatregelen particuliere houtstook, Buro Blauw (2021), in opdracht van provincie en gemeente Utrecht
Beleidsverkenning aanvullende maatregelen om de emissies van particuliere houtstook te beperken, Royal HaskoningDHV (2022)
Haalbaarheidsstudie emissiereductie van
houtkachel met elektrostatische filter (VITO 2018)
BBT voor huishoudelijke houtverwarming (VITO 2020)
Eenmalige inspectie/’APK’
Als gemeente kunt u een eenmalige inspectie voorschrijven voordat de kachel in gebruik wordt genomen. Bij de installatie van nieuwe kachels die voldoen aan de Ecodesign-richtlijn zou dan voor ingebruikname een inspectie uitgevoerd kunnen worden. Deze inspectie richt zich op juiste installatie in overeenstemming met bouwtechnische eisen van het Bbl en eventuele aanvullende lokale eisen voor het gebruik.
Bij bestaande kachels zou een periodieke keuring kunnen plaatsvinden op:
- veiligheid van de kachel
- juiste installatie in overeenstemming met bouwtechnische eisen van het Bbl
Deze denkrichting hangt samen met ideeën over een keuringsverplichting door een SCIOS-gecertificeerd bedrijf. Zie pagina 39 in het rapport Beleidsverkenning aanvullende maatregelen om de emissies van particuliere houtstook te beperken (2022).