Immissie-eisen voor gebruik houtkachels
Als gemeente kunt u voor bepaalde wijken immissie-eisen voor houtstookgerelateerde geur of stoffen opnemen in het omgevingsplan. Uitvoering en handhaving zijn complex.
Op deze pagina
- Immissie-eisen voor het gebruik van houtkachels
- Uitvoering en handhaving zijn complex
- Ideeën voor mogelijke immissiewaarden
- Ideeën voor mogelijke emissiewaarden
Immissie-eisen voor het gebruik van houtkachels
Gemeenten kunnen voor bepaalde wijken immissie-eisen voor houtstookgerelateerde geur of stoffen opnemen in het omgevingsplan. Zo kunt u als gemeente de omgeving beter beschermen tegen houtstook.
Dat kan betekenen dat gebruikers hun stookgedrag en zo nodig hun materieel moeten aanpassen, om aan deze eisen te kunnen voldoen. Denk daarbij aan het type kachel, schoorsteenkap (bij voorkeur een gek of deflectorkap) of eventueel een filter (mits goed onderhouden). Meer informatie over schoorsteenkappen is onder andere te vinden in hoofdstuk 8 van het Kennisdocument Gezondheids- en hindereffecten door houtkachels van particulieren van de STAB.
Uitvoering en handhaving zijn complex
Het kan zeer complex zijn om een geschikte immissie-eis, plus de uitvoering en handhaafbaarheid ervan, te bepalen. Wanneer duidelijke en controleerbare immissie-normen geformuleerd kunnen worden, dan kan dit in de toekomst een zinvolle manier zijn om overlast en gezondheidsschade door houtstook te beperken. Er bestaan nu geen algemeen aanvaarde inzichten over de wijze waarop concentraties fijnstof in de omgeving door het gebruik van houtkachels moeten worden gemeten.
Het is nog niet mogelijk om houtrook in particuliere rookgaskanalen te meten en dit ook nog eens op het juiste moment te doen. Op deze kleine schaal draait de wind regelmatig en varieert de pluim zelf ook. Daarnaast voldoet (qua ligging en diameter) geen enkele rookgasafvoer qua meetopening/vrije uitstroming om een goede stofmeting mogelijk te maken
Het is momenteel praktisch onmogelijk om een waarde van een emissie te meten en een representatief beeld te vormen.
De huidige jurisprudentie werkt met het uitgangspunt dat er nog geen algemeen aanvaarde inzichten zijn over wanneer houtstook schadelijk is. Zie bijvoorbeeld een uitspraak van de Raad van State uit 2021 (Leeuwarden, 201907239/1/R3, ECLI:NL:RVS:2021:690).
Ideeën voor mogelijke immissiewaarden
In de tabel hieronder staan enkele eerste ideeën voor mogelijke immissiewaarden. Doel van een immissienorm is bescherming van de aangegeven omgeving of locatie.
| Immissie norm | Doel | Toezicht / monitoring | (grens) waarde |
|---|---|---|---|
| Roet | Bepalen van de lokale aanwezigheid van houtrook, indicator | Roetsensor (verschillende opties) of dure aethalometer | Indicatie beschikbaar op basis van het samenwerkings onderzoek |
| Aanvaardbare geurhinder | Beoordelen van mate van geur | Een gecertificeerde neus of geurpanel | Zie hoofdstuk 7 van STAB Kennisdocument houtstook |
| Levoglucosan | Indicator van de aanwezigheid van houtrook in de lucht | Referentie methode (filteranalyse) is tijdrovend en duur | Indicatie beschikbaar op basis van het samenwerkings onderzoek |
Ideeën voor mogelijke emissiewaarden
Eventueel kan een gemeente ook sturen op emissiewaarden. Doel van zo'n emissienorm is een brongerichte beperking van de emissie. Gemeenten kunnen een emissie-eis stellen als voorwaarde voor gebruik van een kachel. In de tabel hieronder staan enkele eerste ideeën voor mogelijke emissiewaarden.
| Emissie norm | Doel | Toezicht / monitoring | (grens) waarde |
|---|---|---|---|
| CO | Mate van (on)volledige verbranding vaststellen | CO meting of via CO sensor, meting in de rookpluim | 10.000 mg/Nm3 bij 13% zuurstof* |
| Fijn stof (PM10) | Bijdrage uitstoot van specifieke kachel vaststellen | Meting in de rookpluim, onbekend of er geschikte apparatuur is | 150 mg/Nm3* |
| Fijn stof (PM2.5) | Bijdrage uitstoot van specifieke kachel vaststellen | Meting in de rookpluim, onbekend of er geschikte apparatuur is | 141 mg/Nm3# |
*Bron: STAB Kennisdocument 2019 Gezondheids- en hindereffecten door houtkachels van particulieren
# Bronnen: Meer inzicht in overlast houtrook door haarden en kachels, TNO (2020);
(Kosten)effectiviteit en toepasbaarheid maatregelen particuliere houtstook, Buro Blauw (2021), in opdracht van provincie en gemeente Utrecht; Beleidsverkenning aanvullende maatregelen om de emissies van particuliere houtstook te beperken, Royal HaskoningDHV (2022)
Immissienorm
Een gedefinieerde maximale concentratie-eis in de buitenlucht in de leefomgeving (bij voorkeur gerelateerd aan een bepaalde blootstellingsduur).
Emissie
De hoeveelheid verontreinigende stoffen die uit de bron komt (uitstoot). De emissie is uitgedrukt in de vorm van een concentratie (in mg/m3) of een vracht (in kg/uur).