Overzicht data-analysetools

In de Samen Analyseren Tool van het RIVM kan iedereen sensordata uit de Samen Meten database (hier staat data uit de burgermeetnetten) downloaden en analyseren. De Samen Analyseren Tool kan data visualiseren in tijdreeksen, staafdiagrammen, kalenders, tijdoverzichten, concentratierozen en windrozen. De belangrijkste voordelen van deze tool zijn dat hij ook officiële meetdata van het Landelijk Luchtmeetnet en weergegevens van het KNMI bevat. Nadelen zijn dat de fijnstofconcentratiewaarden alleen per uur worden weergegeven en dat meerdere sensoren op dezelfde plaats niet getoond kunnen worden (de tool laat dan maar 1 sensor zien). De broncode voor de tool is open source (via de GitHub-pagina) en kan dus door iedereen ingezien en aangepast worden. Momenteel werkt het RIVM aan een nieuwe versie van de tool, die ook foutmarges, wekelijkse en dagelijkse patronen weergeeft.

Op de Sensor Community website (voorheen bekend als ‘Luftdaten’) staan data van wereldwijde sensornetwerken van burgers. Naast fijnstof worden real time data over de temperatuur, luchtvochtigheid, luchtdruk en geluid weergegeven. Het platform bevat metingen uit 76 verschillende landen. Via GitHub kan iedereen een eigen community toevoegen. De belangrijkste voordelen van deze tool zijn dat de meetdata elke 5 minuten geüpdatet worden en dat het weergeven van meerdere sensoren op dezelfde locatie mogelijk is. Nadelen zijn dat Sensor Community enkel burgermetingen bevat, waardoor niet vergeleken kan worden met officiële meetdata, en dat analyses met weergegevens in het verleden niet mogelijk zijn.

In Lent is een burgermeetnet voor fijnstof opgezet, waarvan de resultaten op de online Ohnics kaart te  zien zijn. De website laat metingen van de afgelopen 24 uur, 7 dagen, 30 dagen en 1 jaar zien. De directe aanleiding voor het meetnet was de overlast die omwonenden van de N325 ervoeren door luchtverontreiniging. De wijkraad van Lent hoopt patronen in de meetgegevens te ontdekken en op basis hiervan maatregelen te kunnen nemen.

Hollandse Luchten is een initiatief van de provincie Noord-Holland, waarbij verschillende gemeenten zijn aangesloten. Burgers meten fijnstof, temperatuur, luchtvochtigheid en in sommige gevallen ook stikstof. De meetdata wordt weergegeven op de digitale kaart van Hollandse Luchten, waar ook data van officiële meetstations in staat. De kaart geeft de gemiddelde uurwaarden weer en heeft daarnaast opties om terug te gaan in de tijd en om datasets te downloaden.

In de gemeente Maastricht liep tot begin 2020 het project Luchtmeetnet Maastricht. In dit project werden zowel particuliere als gemeentelijke stikstofdioxide-metingen gedaan, die weergegeven werden op een eigen website. Met meetbuisjes hebben burgers een aantal jaren de hoeveelheden NO2 die door verkeer en andere bronnen werd uitgestoten gemeten. De meetgegevens werden elke 4 weken verzameld, waarbij de buisjes werden vervangen. De website gaf steeds de gemiddelde concentratie van de periode van 4 weken weer. Inmiddels is de gemeente overgegaan op het meten van fijnstof met de Ohnics meetoplossing (zie Lentse Luchten).

In de provincie Zuid-Holland is een Luchtkwaliteit Dashboard ontwikkeld, met burgermeetdata uit de hele provincie. De selectie is aan te passen naar het niveau van een Omgevingsdienst of gemeente. Het dashboard geeft de uurwaarden weer voor fijnstof (PM2,5 en PM10) en stikstofdioxide. Een nadeel is dat terugkijken in tijd in deze versie nog niet mogelijk is. Er wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe versie, die wel uur- en jaargemiddelden voor een bepaalde meetpost kan terughalen.

Het bedrijf SODAQ maakt mobiele luchtkwaliteitssensoren om fijnstof te meten. Deze metingen, die vooral op snuffelfietsen gedaan worden, brengen de luchtkwaliteit per wegvak in beeld op de Know Your Air kaart. De kaart geeft uurgemiddelden weer, van PM1,0, PM2,5 en PM10 en heeft daarnaast data over de temperatuur en luchtvochtigheid. Terugkijken in de tijd is met deze tool niet mogelijk.

Met de snuffelfiets meten burgers al fietsend de luchtkwaliteit met mobiele sensoren die op hun fiets bevestigd zijn. Het idee is om hiermee de luchtkwaliteit voor fietsers in kaart te brengen. De verzamelde data wordt weergegeven op het actuele dashboard van Civity. Gebruikers kunnen gedetailleerde informatie van zijn of haar sensor ook in de app van Snuffelfiets zien.