Kennissessie Gedrag
Op 5 november 2025 heeft de themagroep Kennisagenda SLA de kennissessie 'Effectiever beleid en toezicht door inzet van gedragswetenschap' georganiseerd.
Aan de hand van casussen vanuit verschillende SLA-thema’s inspireerden we elkaar met voorbeelden waarin beleidsmedewerkers, toezichthouders en gedragswetenschappers de handen in elkaar hebben geslagen. Dit om tot een effectiever beleid en toezicht te komen.
Presentaties
- Op weg naar een gedragsaanpak voor luchtkwaliteit (pdf, 1.7 MB) (Gert-Jan de Maagd, ministerie Infrastructuur en Waterstaat, gedragsteam)
- Van inzicht tot impact - Gedragsinzichten toepassen in milieutoezicht en handhaving (pdf, 5.2 MB) (Tess Peters, Kennisnetwerk Gedrag ODnl / DCMR)
- Communicatieaanpak Mobiliteit Breda (Martijn Geervliet, Rutger Rijken-Vrolijk, Gemeente Breda)
- Gedragsinzichten binnen de verduurzaming van de binnenvaart (pdf, 1.4 MB) (Isabel Leemhuis, Roderik Kleij, Expertisecentrum Gedrag Provincie Zuid-Holland)
- Eerlijk over houtstook: campagnevoeren over een verhit onderwerp (Karin Aalberts, Milieu Centraal)
Kort over de presentaties
Op weg naar een gedragsaanpak voor luchtkwaliteit
Al het beleid dat we maken is gericht op gedragsverandering. Maar hoe ontwerp je je beleidsmix op een manier waarop je optimaal rekening houdt met de psychologische factoren die ons gedrag beïnvloeden? Met voorbeelden uit de wereld van de schone lucht werd de gedragsaanpak geïntroduceerd en met de zaal verkend hoe een overkoepelende gedragsaanpak voor luchtkwaliteit er uit zou kunnen zien.
Van inzicht tot impact - Gedragsinzichten toepassen in milieutoezicht en handhaving
In deze presentatie ontdekten we hoe omgevingsdiensten gedragsinzichten inzetten om milieuregels beter nageleefd te krijgen. We leerden van een praktijkcasus over het stimuleren van het op tijd keuren van stookinstallaties én maakten wij kennis met drie handige tools voor het toepassen van gedrag in ons werk:
- een proces- en werkboek voor gedragsprojecten.
- de Wegwijzer Gedragsverandering met gedragsverandering strategieën.
- de Handreiking Schrijf je Lezer in Beweging: effectief schrijven met gedragsinzichten.
Communicatieaanpak Mobiliteit Breda
Breda ontwikkelde een verhaallijn en merkbasis voor de gedragscampagne, waarin fietsen wordt weggezet als een aantrekkelijke keuze voor korte ritten in de stad. De aanpak is gebaseerd op gedragsinzichten en storytelling. Hierbij wordt het fietsgebruik gekoppeld aan emoties, gemak en identiteit. In deze presentatie werden de stappen en resultaten toegelicht en toepasbaar gemaakt op andere campagnes.
Gedragsinzichten binnen de verduurzaming van de binnenvaart
De maritieme sector staat voor de uitdaging om de stap te zetten van fossiele brandstoffen naar een zero-emissie toekomst. Voor kleinere schepen op kortere vaarwegen is batterij-elektrisch hybride varen de meest kansrijke oplossing. Het Expertisecentrum Gedrag van PZH onderzocht welke psychologische drijfveren en belemmeringen bij schippers hierbij een rol spelen. Tijdens de sessie deelde de Provincie Zuid-Holland deze inzichten. Ook liet de provincie zien hoe deze inzichten worden toegepast in de aanpak om 20 schepen om te bouwen.
Eerlijk over houtstook: campagnevoeren over een verhit onderwerp'
Milieu Centraal lanceerde in 2024 de campagne 'Eerlijk over houtstook’ om Nederlanders bewust te maken van de gezondheidsrisico’s van het stoken van hout. Want veel mensen vinden houtstook gezellig, maar het is óók ongezond. Hoe voorkom je weerstand bij een onderwerp dat zo veel emoties losmaakt?

